Het profiel van de mbo-docent
In 2023 is een landelijk beroepsbeeld van de leraar ontwikkeld.
Het algemene beroepsbeeld
In 2023 is een landelijk beroepsbeeld van de leraar ontwikkeld, zie Beroepsbeeld-Leraar_povovsombo.pdf. Voor alle leraren/docenten geldt dat de kern van het beroep ligt in overdacht van kennis en vaardigheden, omgaan met leerlingen/studenten en het zorgen voor een veilige en stimulerende leeromgeving. In dit algemene beroepsbeeld wordt vermeldt dat het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) behoorlijk verschilt van het basisonderwijs en voortgezet onderwijs. Vanzelfsprekend voldoet de mbo-docent aan de wettelijk eisen die worden gesteld aan het beroep: de drie bekwaamheden: vakdidactisch bekwaam, pedagogisch bekwaam, aangevuld met het op verantwoorde wijze deelnemen en bijdragen aan een professionele leergemeenschap (zie Bekwaamheid van leraren | Werken in het onderwijs | Rijksoverheid.nl). Op blz. 24 van het beroepsbeeld wordt kort toegelicht wat het docentschap in het mbo zo anders maakt. Hieronder wordt het mbo-specifieke nader toegelicht.
Een meer specifiek beroepsbeeld
Vanuit de MBO Raad en de beroepsvereniging voor mbo-docenten (BVMBO) is nader uitwerking gegeven aan het beroep van mbo-docent. Het kwalificatiedossier (zie Kwalificatiedossier mbo-docent | MBO Raad) van de docent mbo geeft een beschrijving van de taken en deeltaken van de docent in het middelbaar beroepsonderwijs. Ook komt aan de orde welke kennis en vaardigheden de mbo-docent nodig heeft om zijn taken goed te vervullen. Het document is opgesteld in samenwerking met vele betrokkenen uit het mbo, waaronder de BVMBO, en is door de ledenvergadering van de MBO Raad van april 2015 bekrachtigd. In dit document komen twee kernaspecten naar voren die onderscheidend zijn voor het mbo:
Beroepspraktijkvorming. Omdat het een beroepsopleiding betreft is BPV een belangrijke taak van de mbo-docent. Denk behalve aan de voorbereiding op praktijk/stage, aan begeleiden via praktijkbezoeken, bijhouden van innovaties in het beroep, maar ook aan het onderhouden van relaties met de beroepspraktijk.
Onderwijsontwikkeling. Omdat de beroepen zich snel ontwikkelen en er niet voor elk beroep uitgewerkte lespakketten zijn, is de mbo-docent veelvuldig samen met collega’s bezig met het (door)ontwikkelen van onderwijs, lesmateriaal en beoordeling.
In 2019 is mede onder regie van de BVMBO het hierboven genoemde dossier doorontwikkeld naar een beroepsbeeld van de mbo-docent (zie Beroepsbeeld mbo-docent | MBO Raad) gericht op loopbaanontwikkeling. Ook hier komt de rol naar voren van de mbo-docent als netwerker binnen het regionale beroepenveld, én de rol van vernieuwer van het beroepsonderwijs.